top of page

13 maart 2023

Hemelfietsen als vlucht 

Ergens rond het millennium verhuisde ik naar het Sidhadorp in Lelystad. Dit dorp binnen een stad, zal ik maar zeggen, is een gemeenschap voor wonen en werken van beoefenaars van de transcendente meditatie. De grondlegger van de TM is de Indiase Maharishi Mahesh Yogi .( De Beatles hebben zich in de jaren 60 een tijdje verbonden aan deze goeroe).

Deze vorm van meditatie stelt dat door regelmatige beoefening de angst verminderd ten gunste van geluk. 

Opmerkelijk was echter, dat ik levend in deze gemeenschap met name veel mannen trof die stijf stonden van de neuroses en al jaren een verschanst leven leidde in de spirituele bubbel die werd afgebakend door stringente regels. 


Ook in andere spirituele richtingen, waarbij het aardse bestaan toch als een illusionaire tranendal word beschouwd, die we zo snel mogelijk moeten ontvlieden, beluisterde ik juist in de dogmatische tendens de drijfkracht van de angst. 

Ooit had ik een vriend, die met opgeheven vinger het non dualisme predikte. Het bleek oude wijn in nieuwe zakken. Kort daarvoor was hij nog ouderling van een zwaar bevindelijke gereformeerde kerk. Hij dacht dat hij zichzelf eindelijk had bevrijd, maar toen hij ernstig ziek werd mocht bijna niemand weten dat hij, als fanatiek niet roker, stervende was aan longkanker. 

Ook in de christelijke dogmatiek werd, het aardse bestaan gezien als een oord van doem. Ons bestaan zou het gevolg zijn van een vergissing: doordat de verderfelijke Eva haar lust in de appel niet kon beheersen werden wij als mensheid veroordeeld tot de zondeval. Domme pech?


En ja, houd me ten goede, zowel de leringen van de TM, Cursus in Wonderen, andere non -duale richtingen, vind ik de teksten die ik lees prachtig en ontlokt mezelf de verzuchting; “Zo is het!” Ja alles is Liefde en we zijn allemaal geborgen in het licht en deel van een onverbrekelijke eenheid. (Gaap!) Geen speld tussen te krijgen. 

De praktijk laat echter zien dat een te snelle (ego) identificatie met deze leringen vaak gegeven wordt door angst. Instant verlichting is voor de meeste mensen niet weggelegd. Meer nog, als je verlichting ambieert is de snelste weg, om met open armen, een tocht te maken dwars door ons aardse bestaan met haar ups en downs. 

Ook mij is deze vlucht niet vreemd, hoe vaak heb ik niet met opgetrokken benen me veilig genesteld in een hoekje van de bank, verschanst tegen het tumult van de wereld, door me te verliezen in deze diepzinnige ijle teksten. Maar het was een schraler troost want uiteindelijk wachtte gewoon weer de afwas, mijn rekeningen en werd ik geconfronteerd met “die eikel” die me in het verkeer sneed en dat boze telefoontje van een familie lid. Alles is liefde…ook deze tastbare ervaringen. 

Mijn visie is dat onze incarnatie in dit zogenaamde ‘tranendal’ ons misschien een moeizame weg bereid, maar uiteindelijk een krachtige ervaring biedt tot werkelijke verlossing. 

Ik heb in ieder geval me met de nodige weerstand, met toch noodzakelijk moeten verhouden met het leven in dit ondermaanse. Dat viel en valt niet mee. Het verlangt immers moed om dwars door het mijnenveld van mijn angsten met overgave te blijven vertrouwen. Maar ik kan je zeggen dat het loont!

En ja nu in de fase van pre bejaarde, en ik eens omkijk en de weg zie die ik heb afgelegd zie ik eindelijk schoonheid…ik ontwaar de zin en de verlichtende betekenis van mijn incarnatie op deze aarde. Ik ben waar ik moet zijn en dat is een realisatie die rust geeft. 

Soms is het alsof de natuur tegen me lacht, de glimlach van een boom of een bloem.. Meer nog, deze aardse tocht hebben mij de vaardigheden geleerd om zo af en toe een hemel op aarde te scheppen. Misschien zijn hemel en aarde wel een! Of ben ik nu een non -dualist? 

28 januari 2023

Voor alles een juiste tijd. 

Ik heb me voor 2023 voorgenomen om zowel privé als ook in cursussen meer aandacht te besteden aan het ritme van de tijd. Dat is niet nieuw voor me.

In 2004 zag mijn boek Dochters van de maan – de menstruatie in mythen en de moderne maatschappij het daglicht. Ik ontdekte, aan de hand van zo’n honderd interviews dat de hele cyclus van een vrouw tijdens haar vruchtbare periode, een ritme heeft die analoog is met de vier seizoenen zoals we die kennen op ons noordelijk halfrond. Dit ritme laat zich niet alleen fysiek kennen maar ook psychisch. Als voorbeeld noem ik de ovulerende periode die overeen komt met de zomer. De zomer is bij uitstek een periode om naar buiten te treden en met mensen te zijn. Het is het ultieme moment dat onze projecten de grootste kans van slagen hebben. Moet je een examen doen plan die tijdens je ovulatie! Je grote hersenen functioneren dan optimaal.

Dat is vlak voor de menstruatie anders, dan hebben we er behoefte aan om ons, net als in de herfst, al wat meer terug te trekken. Het is tijd voor bezinning. Onze rechter hersenhelft wordt dan dominant en dat betekent dat we vanuit een droomstaat functioneren. De logica laat het dan meer afweten. Examen doen is dan niet zo’n goed idee.


Aandacht voor het ritme kwam ik ook tegen tijdens mijn studie ayurveda. Voeding en leefstijl werden sterk gerelateerd aan het ritme van de seizoenen, die we ook weerspiegeld zien in de indeling van de dag. De zwaarste maaltijd werd bevolen rond het middaguur. De zon bereikt dan het hoogste punt aan de hemel en omdat wij ook natuur zijn betekent dat de kracht van ons verbrandingsvuur op dat tijdstip van de dag het sterkste is. We kunnen dan het makkelijkste onze voeding verteren. Een diner pas aan het einde van de dag, zoals we gewoon zijn geworden, is minder heilzaam omdat tegen de avond ons verbrandingsvuur zwakker wordt, de maaltijd ligt ons dan zwaar op de maag met alle klachten die daarvan het gevolg kunnen zijn.


Toch was in velerlei opzichten het natuurlijke ritme in mijn denken en doen naar de achtergrond geraakt. Ik ben iemand, die vaak op de hielen wordt gezeten door al mijn inspiraties. Dat betekent dat ik door die grote gedrevenheid geneigd ben om door te hollen. Halt houden vind ik op een bepaalde manier eng en vervuld me enigszins met een gevoel van schuld en wantrouwen. De ledigheid die des duivels oorkussen zou zijn is mij met de paplepel ingegoten. Toch zou ik intussen beter moeten weten omdat de praktijk me heeft geleerd dat juist op tijd halt houden om me over te geven aan lege lummel tijd uiteindelijk een hele goede investering is. Na deze pauze functioneer ik juist weer beter.  

Het afgelopen jaar  voelde ik allengs weer de behoefte om mij te bekwamen in de afstemming op het ritme van de natuur.


Een belangrijke inspiratie daartoe vind ik bij de heksen, die nadrukkelijke acht slaan op de betekenis van de standen van de maan en de wisseling van de seizoenen. De energie van midwinter is duidelijk anders als die van de lente of de zomer. Je hoeft er geen heks voor te zijn om te ervaren dat de seizoenen invloed hebben op ons gemoed en op onze activiteiten. 

Vaak zijn we er echter minder bewust van hoezeer ook de maanstanden van invloed zijn op ons denken doen en ervaren.


Nu ik al weer een tijdje acht sla op de betekenis van de seizoenen en de standen van de maan ontdek ik dat ik in mijn behoeften aardig synchroon loop met deze ritmes. In de periode rond midwinter bijvoorbeeld vond ik het heerlijk om me terug te trekken onder kerstboom het was een tijd van bezinning waarin ik behoefte had om een pas op de plaats te maken als opbouw naar het nieuwe jaar. Intussen ben ik een maand verder en voel ik dat de energie aan het veranderen is, het blijft al iets langer licht en de energie tot inspiratie bouwt zich al weer op  als voorbode van de lente in mij. 

 

Terwijl ik dit schrijf is het een periode van wassende maan, de creativiteit neemt toe om tijdens volle maan te exploderen. 

 Ook Nouty en Kiki geven het voorbeeld. Jan mopperde dat het luie binnen katten beginnen te worden. Maar ik zei:" Nogal wiedes het regent en het is koud. Ik ben dan ook liever binnen in mijn hol.”

Vandaag schijnt een prille voorjaarszon en ik zie ‘’de meiden’ lekker buiten in onze tuin kuieren en ik maak plannen voor wandeltochten.


Het is gerust stellend om bewust te leven met deze ritmes. Ik hoef niet te twijfelen aan mijzelf of me schuldig te voelen als er momenten zijn dat ik minder productief ben en zelfs de behoefte heb om op de bank te ploffen en me onder te dompelen in een Netflix serie. Nu ik oplet zie ik dat mijn behoefte dan overeenkomt met het ritme van de natuur want het is bijvoorbeeld donkere maan.  Evenzo kan ik bruisend van energie opspringen waarbij ik haast struikel over mijn benen van enthousiasme omdat ik niet weet welke inspiratie ik het eerst moet volgen. Aha, de volle maan kondigt zich weer aan en dat betekent dat ik structuur wel even kan vergeten.


Met deze ervaringen ontdek ik ook hoe troostrijk het blijkt te zijn  dat ik niet afgesloten in mijn eigen huid en moeizame eenzame  keuzen moet maken. Maar ik ben onmiskenbaar  deel van het geheel waarbij de natuur  mij gidsend de weg wijst en vertelt dat  er voor alles een juiste tijd is. 

18 januari 2023

Vreugde

De laatste jaren kies ik voor het jaar dat voor me licht een thema…een woord. Dat is voor 2023 “vreugde”. 

Ik geloof dat het ultieme doel van de meeste mensen is om vreugde te ervaren. Mijn idee is dat naarmate je meer vreugde ervaart dat je ook een blijer mens bent. Vreugde voed jouw welzijn…en impliciet ook de wereld om je heen. Vreugde werkt immers aanstekelijk en inspirerend. Juist nu er veel aan de hand is in de wereld hebben we als een elixer, tegen het doemdenken, de vreugde nodig.


Nu wil dat niet zeggen dat je ieder dag als een blij ei, door het leven moet dartelen. We hebben van die dagen dat het leven tegen lijkt te zitten. We hebben slecht geslapen. Je baas of je partner heeft een rot bui. Iemand zegt iets wat toch in je haakt en vervolgens lig je een nacht tobbend wakker. Ook de stand van de planeten - zo heb ik laats begrepen- kan van invloed zijn op je gemoed. En dan nog niet te spreken van die vermaledijde hormonen die je maandelijks aardig kunnen terroriseren, heb ik in het verleden ervaren.


Ik zie ook nog wel eens dat als de vreugde afneemt mensen op een bijna dwangmatige manier confetti gaan strooien, de geforceerde tandpasta smile op hun gezicht toveren, opdat de wereld niet mag zien of horen dat het even niet zo lekker gaat. “Met mij is niets aan de hand!” Op lijden zit vaak schaamte.


Laats had ik met wat mensen een gesprek over de vraag of vreugde je toevalt…als een soort genade of dat je toch de vreugde in je leven kunt regisseren zonder haar te forceren?

Als ik uit ervaring spreek weet ik dat je wel degelijk zelf vreugde kan scheppen. Ik zal een eigen voorbeeld geven. Van de week had ik slecht geslapen omdat ik tobbend wakker lag over een issue dat mij kwelde. Vaak lijkt het s’nachts veel dramatischer. En ja, als de morgenstond weer aanbreekt wordt zo'n issue vaak weer lichter. 

Maar ik was zo brak na slechts drie uur slaap dat ik weinig veerkracht had…en juist die dag wilde ik zoveel. 

Mijn issue had veel van doen met iets uit mijn jeugd. In de Jungiaanse psychologie spreken we dan over het gekwetste kind. Een gebeurtenis in het heden kan een oude pijn trickeren. 

Vaak zijn we geneigd, als we de pijn ervaren, omdat gekwetste kind ongeduldig van schoot te duwen met de geïrriteerde opmerking: “Je moet niet zo zeuren!” 

Zoals ook met een fysiek kind gaat het zich door de afwijzing onmachtig voelen en gaat dan of nog harder huilen of kan het zelfs gaan slaan en schoppen. Vaak wordt zo’n kind dan op de gang gezet of naar zijn kamer gestuurd. Het is niet anders als met ons innerlijk kind. Wanneer ik haar negeer of de mond snoer ontluikt boosheid, ontevredenheid. Door mijn innerlijk kind daarentegen aandacht te geven en werkelijk te luisteren naar wat het dwars zit voelt het zich al een beetje meer gesteund. Bij fysieke kinderen merken we dat de boosheid dan wat afneemt en er ontstaat ruimte…ruimte voor plezier. Door de tranen heen kan er dan weer een lach doorbreken. Zo verging het mij ook.


Dat luisteren kan je bijvoorbeeld doen door in je dagboek een dialoog aan te gaan met je innerlijk kind. Ik vroeg aan mijn innerlijk kind wat het zou verlangen voor die dag? “Spinnen!” zei het kind. “Even geen verstandige grote mensen dingen doen.”

“Oké!” zei ik. Ik toog naar zolder en wist daar nog een doos met een vacht die gewassen moest worden. Ik werd al een beetje blijer toen ik zag hoe de net mand met mooie witte wol na een paar uur in in het trapgat bungelde. Ik kaarde (techniek om de vezels een kant op te krijgen) wol en ging spinnen terwijl ik een mooi ontspannings muziekje opzette. Het getob van de afgelopen nacht leek opgelost en kon ik weer de gebeurtenis in de juiste proporties zien.


Ik ben me sinds kort aan het bekwamen in *runen stenen, bij wijze van divinatie methode. Ik was benieuwd wat de runen mij die middag te melden hadden. Intuïtief koos ik, graaiend met mijn handen in het zakje, een steen. De steen in mijn hand liet een teken zien gelijkend op een P. Wunjo is de naam van dit teken en verwijst naar vreugde…


*De Runen tekens werden naast hun functionaliteit als schrift tekens ook gebruikt als orakel voor het waarzeggen. Iets dat we nu nog steeds graag doen. Elk teken draagt een magische betekenis waardoor de stenen naast waarzeggen zelfs voor heling en magische ceremonies gebruikt kunnen worden. Er zijn 24 tekens.

bottom of page